TOBB’ dan Odamıza gelen yazıda; 1 Nisan 2017 tarihinde Tunus'ta yürürlüğe giren yeni yatırım mevzuatına ilişkin bilgi notu aşağıda sunulmaktadır.
Tunus'ta 30 Eylül 2016 tarihinde yayımlanan 71 sayılı yeni Yatırım Kanunu ve 3 uygulama Tebliği 1 Nisan 2017 itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Hükümetçe yapılan açıklamaya göre bu mevzuat 2011 yılı devriminden sonra Tunus 'ta uygulamaya konulan en önemli yapısal reformlar arasında yer almaktadır. Madde sayısı 75'ten 25' e, tebliğ sayısı 33 'ten 3' e indirilen yeni yatırım mevzuatı, yerli ve yabancı yatırımların arttırılması, küresel ve bölgesel gelişmeye yönelik tesis ve faaliyetlerin geliştirilmesi, istihdam ve beceri yaratılması, katma değer, rekabet ve ihracatın güçlendirilmesi, sürdürülebilir kalkınma sağlanması gibi temel iktisadi ihtiyaçları karşılamayı hedeflemektedir.
Yeni mevzuat yatırım serbestisi prensibine dayanmaktadır. Bu çerçevede, başta pazara giriş olmak üzere, ekonomik faaliyetlere ilişkin birçok izin kaldırılmıştır, idareye izin verme süresi getirilmiştir, izin verme süresinin aşılması durumunda idare izni vermiş sayılacaktır. İzin verilmemesi halinde durum gerekçelendirilecektir. İhale şartnameleri, yabancı yatırımlar için borsaya giriş, arazi satın alma, ihracata yönelik faaliyette bulunma hususlarındaki izin prosedürleri ile genel itibariyle idari prosedürler yatırımcının lehine daha sade hale getirilecektir. Ayrıca, yetkililerce 2017 Eylül ayına kadar talibi çıkmayan projeler için "negatif liste" oluşturulacağı ve bu projelerin başlatılmasına yönelik kolaylaştırma sağlanacağı
belirtilmektedir.
Yatırımcıya yargı yolu serbestisi getirilmiştir, anlaşmazlıklarda mutabakat sağlanamaması halinde arbitraja gitme hakkı verilmiştir, 'yabancı yatırımcıya yurt dışına para transferi konusunda ek kolaylık getirilmiştir. Faaliyetin ilk 3 yılında toplam istihdam kadrolarının %30'u oranında yabancı personel çalıştırma hakkı getirilmiş, ancak 4üncü yıldan itibaren 'Tunuslulaştırma (Tunisifiation) yapılması öngörülmüştür.
Yatırım destekleri için getirilen kriterler arasında, bölgesel gelişim, tarım ve balıkçılık, verimlilik, istihdamı geliştirme ve sürdürülebilir kalkınma gibi unsurlar ön planda sayılmaktadır. Bölgesel gelişim destekleri; öncelikli alanlar iktisadi faaliyet ve altyapı temelinde değerlendirilecektir. Öncelikli alanlardan kastın 50 milyon Dinar ve üzeri tutarında, 3 yılda 500 istihdam yaratma kapasitesi olan projeler olduğu belirtilmektedir. İhtiyaç Büyük yatırımlara çok ihtiyaç olduğu belirtilmekte, bunlarda, bölgesel kalkınma boyutuna bakılarak 10 yıla kadar vergi muafiyeti, 30 milyon Dinara kadar vergi kolaylığı gibi destekler
öngörüldüğü belirtilmektedir. Tarım ve balıkçılık destekleri; 1 milyon Dinar'ı aşmayacak şekilde, orta ve büyük ölçekli projeler için % 15, küçük ölçekli projeler için %30 arasında değişecektir. "A" kategorisindeki tarım, balıkçılık ve su ürünleri sektörlerinde yeni teknoloji ve verimlilik yaratan teçhizata yönelik %55'e, ortak yatırımlarda %60'a varan özel teşvikler öngörülmektedir. Verimlilik destekleri; yeni teknoloji teçhizatı, Ar-Ge, nesnel olmayan yatırımlar, mesleki eğitim gibi harcamalar için verilecektir. İstihdamın geliştirilmesine yönelik
destekler; bölgesel kalkınma amaçlı olarak devletçe verilen ücret desteklerine ek olarak, hükümetçe ilk defa ve sürekli olarak istihdam edilen Tunus vatandaşları için işverene ait sosyal güvenlik ödemelerinin karşılanmasını öngörmektedir.